Neuropatia cukrzycowa – co to jest, zagrożenia, rozpoznanie

Neuropatią określa się różnego rodzaju uszkodzenia nerwów. Jeżeli dochodzi do nich wyniku zmian cukrzycowych, mamy do czynienia z neuropatią cukrzycową, a ponieważ patologie najczęściej dotyczą wielu nerwów, odpowiedzialnych za różne funkcje, mówimy o polineuropatii. Czym jest neuropatia i polineuropatia cukrzycowa oraz jakie zagrożenia się z nią wiążą?

Neuropatia cukrzycowa – co to jest i dlaczego jest niebezpieczna?

Neuropatia należy do późnych powikłań cukrzycy, a jej najważniejszym czynnikiem sprawczym jest przewlekła hiperglikemia, czyli zbyt duże stężenie glukozy we krwi. Dzieje się tak z powodu nieleczonej lub niewyrównanej cukrzycy. Innymi czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju patologii nerwów są: płeć męska, podeszły wiek, wysoki poziom cholesterolu oraz nadciśnienie tętnicze, a także palenie papierosów i nadużywanie alkoholu.

W przebiegu neuropatii cukrzycowej dochodzi do uszkodzenia obwodowego układu nerwowego. Następuje utrata lub upośledzenie odczuwania dotyku, temperatury i bólu, objawy mogą obejmować drętwienie, mrowienie i cierpnięcie dłoni oraz stóp, nadmierne odczuwanie bólu, nieprawidłowe wrażenia np. nadwrażliwość na dotyk. W polineuropatii pojawiają się również: upośledzenie nerwu wzrokowego i zaburzenia regulacji narządów wewnętrznych, zwłaszcza serca, naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego oraz układu moczowo-płciowego.

Częstość występowania neuropatii cukrzycowej według różnych źródeł waha się w przedziale od 7% do nawet 93%. Neuropatia dotyczy około 7% osób chorujących na cukrzycę krócej niż rok i około 50% z cukrzycą trwającą ponad 25 lat. Szacuje się, że u około 90% diabetyków, na pewnym etapie choroby dojdzie do rozwoju objawów neuropatii.

Choroba jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ nieleczona i pozostawiona sama sobie będzie się pogłębiać, doprowadzając do groźnych powikłań. Ze względu na brak czucia w kończynach może rozwinąć się stopa cukrzycowa, polegająca na tworzeniu się bolesnych owrzodzeń na kończynach, co w konsekwencji może skutkować koniecznością amputacji chorej kończyny. W około 30-40% przypadków dochodzi do rozwoju bólowej neuropatii, w której bardzo dokuczliwe są silne dolegliwości bólowe pochodzące z uszkodzonych nerwów.

Zaawansowana neuropatia może być przyczyną zaburzeń funkcji życiowych i doprowadzić do śmierci. Zmian nie da się cofnąć, a choroby nie da się całkowicie wyleczyć, dlatego niezwykle ważne jest zapobieganie jej rozwojowi.

Jak zapobiegać neuropatii

Najskuteczniejszą ochroną jest prewencja, a więc niedopuszczenie do tak poważnych zmian chorobowych. Najważniejszymi czynnościami prewencyjnymi są rygorystyczna kontrola glikemii i jej dobre wyrównanie odzwierciedlone w wynikach poziomu hemoglobiny glikowanej HbA1c. A to wszystko połączone z prawidłową dietą oraz aktywnością fizyczną. Należy również zrezygnować z picia alkoholu oraz palenia wyrobów tytoniowych.

Stwierdzoną neuropatię, którą diagnozuje lekarz na podstawie m.in. badania przedmiotowego oraz dodatkowych badań obrazowych, należy leczyć, by zahamować jej progresję. terapia polega na wyrównaniu cukrzycy, leczeniu objawowym, przeciwbólowym oraz zmianie nawyków, które mogą być czynnikami ryzyka.

Źródła:

1. dr n. med. Przemysław Witek, dr n. med. Barbara Katra, Neuropatia cukrzycowa, mp.pl
2. Mariusz Bryl, Neuropatia cukrzycowa: jaka diagnostyka, jakie leczenie?, Termedia.pl