Cukrzyca kojarzy się ciężką chorobą, wymagającą codziennego mierzenia poziomu cukru we krwi i przyjmowania insuliny; tymczasem w Polsce żyje nawet 1 milion osób z niezdiagnozowaną cukrzycą, a od momentu zachorowania do postawienia diagnozy przeciętnie mija 5-6 lat. Dowiedz się, kto jest w grupie ryzyka i jakie są czynniki sprzyjające rozwojowi cukrzycy.
Czym jest cukrzyca typu 2 ?
Cukrzyca to „grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią, wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny”, a mówiąc prościej: to stan, w którym organizm nie potrafi poradzić sobie ze zbyt wysokim poziomem cukru we krwi. Nie jest to jedno schorzenie, ale cała ich grupa, której wspólnym elementem jest hiperglikemia (zbyt wysoki poziom glukozy we krwi). Istnieją cztery główne typy cukrzycy, z których cukrzyca typu 2 jest najpowszechniejsza i odpowiada za około 80-90% przypadków zachorowań.Czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2
„Czy grozi mi cukrzyca?” – zadałeś lub zadałaś sobie kiedyś to pytanie? Jeśli nie, to warto to zrobić i zastanowić się nad tym, co zwiększa ryzyko zachorowania, i czy aby na pewno Ciebie to nie dotyczy.- Nadwaga, zła dieta i zbyt mała aktywność fizyczna – na pierwszym miejscu stoi otyłość i nadwaga (zwłaszcza otyłość brzuszna oraz BMI powyżej 25), które uznawane są za najważniejsze czynniki rozwoju cukrzycy typu 2. Choroba rozwija się na skutek postępującej insulinooporności. Otyłość brzuszna występuje aż u 85% chorych na cukrzycę t.2. Z otyłością bezpośrednio łączą się dwa kolejne czynniki ryzyka: niska aktywność fizyczna i nieprawidłowa dieta. Zła dieta powoduje duże wahania glikemii, natomiast brak aktywności fizycznej spowalnia transport i utlenianie glukozy. Łącznie te trzy czynniki znacząco zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę.
- Wiek oraz nadciśnienie tętnicze – kolejne dwa poważne czynniki ryzyka. Na rozwój tej choroby narażone są zwłaszcza osoby pomiędzy 45. a 60. rokiem życia, co wcale nie oznacza, że młodsze osoby nie mogą zachorować. W grupie ryzyka są też osoby chorujące na nadciśnienie powyżej 140/90 mmHg.
- Przebyta cukrzyca ciążowa – jeżeli podczas ciąży została stwierdzona cukrzyca ciążowa, kobieta powinna zadbać o to, by przechodzić okresowe badania przesiewowe w kierunku cukrzycy, ponieważ choroba może powrócić w późniejszym czasie.
- Czynniki genetyczne oraz inne czynniki chorobowe – prawdopodobieństwo zachorowania jest większe, jeżeli Twoi rodzice lub rodzeństwo cierpią na cukrzycę, lub w rodzinie występowały przypadki cukrzycy ciążowej. Ryzyko zwiększają również: syndrom wielotorbielowatych (policystycznych) jajników oraz choroby serca i układu krążenia.
Jeżeli po przeczytaniu tego artykułu dojdziesz do wniosku, że dotyczy Cię co najmniej jeden z powyższych czynników ryzyka, to znaczy, że najwyższy czas na zmianę stylu życia. Pamiętaj również o konieczności wykonywania badań przesiewowych w kierunku cukrzycy, które każdy powinien wykonywać co 2-3 lata, a osoby zagrożone cukrzycą – przynajmniej raz w roku. Wczesne wykrycie choroby umożliwia jej skuteczniejsze leczenie i zapobieganie powikłaniom, które mogą być groźniejsze od samej choroby.
Źródła:
- Piotr Chojnowski, Jaromir Wasyluk, Iwona Grabska-Liberek; „Cukrzyca – epidemiologia i patogeneza”; Borgis - Postępy Nauk Medycznych 6/2009, s. 420-428 [dostęp: 06.05.2009] http://www.czytelniamedyczna.pl/3133,cukrzyca-epidemiologia-i-patogeneza.html
- Katarzyna Korzeniowska, Anna Jabłecka; „Cukrzyca (Część I)”; Farmacja Współczesna 2008; 1: 231-235; [dostęp: 14.11.2008]; http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200804_Farmacja_003.pdf
- Redakcja portalu mp.pl interna „Cukrzyca” https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.13.1