Najczęstszą etiologią ZOMR są wirusy: 3,2/100 000 osób na rok, na drugim miejscu znajdują się bakterie 2,26/ 100 000 osób/rok
Ropne zapalenie opon m-r:
Najczęstszą przyczyną są:
- Neisseria meningitidis
- Streptocococcus pneumoniae
Jednak w pewnych grupach wiekowych dochodzą inne bakterie. U dzieci do 5 roku życia często występuje także Haemophilus influenzae typu B.
Ludzie starsi, osoby uzależnione od alkoholu: Listeria monocytogenes.
Noworodki: Escherichia coli, Streptococcus agalactiae.
Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą krwiopochodną z jamy nosowo-gardłowej. Zakażenie może także szerzyć się przez ciągłość np. z zapalenia ucha środkowego.
W ropnym zapaleniu opon m-r objawy pojawiają się nagle i bardzo szybko się rozwijają powodując pogorszenie stanu ogólnego.
Typowe objawy:
- Wysoka gorączka
- Objawy oponowe (m.in. sztywność karku, objaw Kerniga, Brudzińskiego, Flatau)
- Ból głowy, nudności
- Objawy sugerujące sepsę
- Wybroczyny
- Przyspieszona akcja serca
- Przyspieszone oddechy
- Hipotensja
W wirusowym zapaleniu opon m-r objawy rozwijają się wolniej. Przebieg zwykle jest dwufazowy: najpierw cechy infekcji górnych dróg oddechowych- poprawa- pojawiają się objawy jak w ropnym zapaleniu.
Nietypowy przebieg może być w skrajnych grupach wiekowych: u małych dzieci i osób starszych.
W diagnostyce istotne jest badanie płynu mózgowo-rdzeniowego jak i krwi.
W przypadku podejrzenia ropnego zapalenia opon mózgowo rdzeniowych natychmiast należy wykonać potrzebne badania oraz wdrożyć antybiotykoterapię empiryczną.
Śmiertelność w ropnym ZOMR wynosi 1-8% w wirusowym jest znacznie niższe.
Powikłania występujące po ZOMR:
- Utrata słuchu
- Upośledzenie umysłowe
- Padaczka
- Udar mózgu
- Wodogłowie
- Objawy neurologiczne (niedowład)
Literatura:
- Pediatria. Pod red. W. Kawalec, r. Grendy, H. Ziółkowskiej. PZWL. Wydanie 2. 2018
- Pediatria w praktyce lekarza POZ. Red. A. Dobrzańska, Ł. Obrycki, P. Socha. Media-Press. Wydanie 1. 2022.