Kamica moczową jest dwa razy częstsza u mężczyzn. Jej pierwsze manifestacje pojawiają się zwykle między 30-40 rokiem życia.
Jak w większości chorób wyróżnia się czynniki ryzyka. Są nimi:
- Styl życia i błędne nawyki żywieniowe (spożywanie dużej ilości soli i białka)
- Niska aktywność fizyczna
- Picie małej ilości wody
- Współistniejące choroby:
- Cukrzyca typu 2
- Nadciśnienie tętniczej
- Otyłość
- Zaburzenia gospodarki lipidowej
Niestety kamica moczowa często nawraca. Po pierwszym epizodzie i braku wprowadzenia profilaktyki do nawrotu dochodzi u nawet u 20% w ciągu pierwszego roku. W ciągu 5-10 lat nawrót jest u 50%.
Kiedy podejrzewa się kamicę moczową?
- U chorych z ostrymi dolegliwościami z powodu kamicy (kolka nerkowa)
- Z bólem w okolicy lędźwiowej oraz odchyleniami w badaniu moczu
Zatem czym tak naprawdę jest kolka nerkowa? Kolka nerkowa pojawia się wtedy, gdy zaburzony/niemożliwy jest odpływ moczu z nerki. Ból zwykle lokalizuje się w okolicy lędźwiowej i promieniuje do pachwiny, przyśrodkowej części uda. Najczęściej powoduje go złóg, który przemieszcza się przez moczowód w kierunku pęcherza moczowego. Większy złóg może się zatrzymać w połączeniu miedniczkowo-moczowodowym.
W objawach ważne jest to, że zmiana pozycji nie przynosi choremu ulgi. Czasami pojawiają się dodatkowe objawy takie jak nudności, wymioty, wzdęcia brzucha.
Do szpitala powinni być kierowani chorzy u których występuje
- gorączka,
- kolka nieustępująca pomimo leczenia,
- oraz osoby z jedną/jedyną czynną nerką.
Leczenie doraźne polega na podaniu leku przeciwbólowego (najczęściej z grupy NLPZ) oraz rozkurczowego. Jeżeli kamień znajduje się w przypęcherzowym odcinku moczowodu można dodać leki ułatwiającego jego przemieszczenie się do pęcherza.
W diagnostyce obrazowej wykorzystuje się badanie USG lub tomografii komputerowej.
Złogi do 5mm zwykle wydalają się bez pomocy urologa.
W niektórych przypadkach niezbędne jest leczenie zabiegowe. Wykorzystuje się w nim ESWL (litotrypsję falami uderzeniowymi generowanymi pozaustrojowo), URS (ureterorenoskopię), PCNL (przezskórną nefrolitotrypsję).
Jak zapobiegać nawrotom?
- Wypijać 2,5-3l wody dziennie
- Ograniczyć białka zwierzęcego (0,8-1,0g/kg/24h)
- Ograniczyć spożywania soli
- Unikać nadmiernego spożywania suplementów witaminowych (wit C zwiększa ryzyko)
- Zwiększyć aktywności
- Utrzymywać prawidłowej masy ciała
Literatura:
- Medycyna po Dyplomie. Maj 2023. Vol. 32 nr 5. Kamica moczowa - współpraca urologa z internistą. E. Koźmińska.