- AGA czyli adekwatny do wieku ciążowego. Mówimy o nim wtedy, gdy wielkość dziecka zawiera się między 90 a 10 centylem masy ciała zależnej od wieku ciążowego.
- LBW czyli mała masa urodzeniowa, gdy masa urodzeniowa wynosi poniżej 2500g.
- SGA - mały w stosunku do wieku ciążowego. Mamy z nim do czynienia wtedy, gdy masa ciała naniesiona na siatkę percentylową zależną od wieku ciążowego mieści się w zakresie 3-10.
- IUGR - wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania płodu. Mówimy o nim wtedy, gdy nie dochodzi do wykorzystania genetycznego potencjału wzrastania.
Częstość występowania niskiej masy urodzeniowej dotyczy 3-10% noworodków (w krajach rozwijających się). Najczęstszą przyczyną jest IUGR.)
Najczęstsza przyczyna jest idiopatyczna (50%). Inne możliwe przyczyny to nadciśnienie tętnicze, używki, niedobory pokarmowe. Wrodzone wady płodu stanowią poniżej 15%, infekcje płodu poniżej 5%.
IUGR można rozpoznać przy użyciu USG. Należy jednak pamiętać, że jedno badanie nie wystarczy do postawienia takiego rozpoznania!
W IUGR można zauważyć obniżone wartości AFI (indeks płynu owodniowego), jest to związane z niewydolnością łożyska.
Bardzo ważna jest ocena wewnątrzmacicznego stanu płodu w oparciu o badania biofizyczne: biometria, ilość wód płodowych, pomiar przepływów krwi w tętnicy pępowinowej, tętnicy środkowej mózgu i wyznaczenie wskaźnika mózgowo-pępowinowego, pomiar przepływu w przewodzie żylnym.
Gdy rozpoznany zostanie IUGR pacjentka powinna być skierowana do ośrodka o III stopniu referencyjności.
Leczenie
Zaleca się zaprzestanie palenia tytoniu, zdrowy tryb życia.Ustala się optymalny termin rozwiązania ciąży. Bierze się pod uwagę wiek ciążowy, dopplerowski pomiar przepływu krwi w tętnicy pępowinowej, profil biofizyczny, czynniki ryzyka, objawy niewydolności krążenia maciczno-łożyskowego. Celem tego jest osiągniecie maksymalnego wzrostu, dojrzałości płodu, przy zminimalizowaniu ryzyka zgonu wewnątrzmacicznego czy noworodka.
Klasyfikacja IUGR
IUGR dzieli się na wczesny i późny. Za datę, która rozdziela nam te dwa okresy to 32-34 tydzień ciąży (czyli jak rozpoznamy IUGR przed 32 tygodniem będzie to wczesna postać IUGR).Poźny IUGR dotyczy 3-5% ciąż i stanowi do 80% wszystkich IUGR. Niewydolność łożyska jest opisywana jako łagodna a przepływ w tętnicy pępowinowej zwykle jest prawidłowy. Tylko w 10% ma związek ze stanem przedrzucawkowym. Rokowanie jest lepsze niż we wczesnym IUGR. Niestety nadal występuje ryzyko zgonu w terminie porodu, zaburzeń rytmu w okresie okołoporodowym.
Wczesny IUGR jest rzadszą postacią. Występuje w 1-2 % ciąż i stanowi ok 20% IUGR. Niewydolność łożyska jest znaczna, a przewpływ w tętnicy pępowinowej zwykle nieprawidłowy. Rokowanie nie jest korzystne.
Cechą wspólną jest zwięksozne ryzyko późniejszych zaburzeń neurologicznych, metabolicznych i kardiologicznych. 10% umieralności okołoporodowej jest wynikiem IUGR.