Zjawisko Tamm-Horsfalla jest zjawiskiem fizjologicznym. Dotyczy 4-37% noworodków w pierwszych dniach życia.
A skąd ten objaw?
Białko Tamm-Horsfalla jest fizjologicznym składnikiem moczu, wydzielane jest w dużych ilościach przez noworodki (jest to białko produkowane w komórkach wstępującej części pętli Henlego i początkowej części kanalika krętego dystalnego). W pierwszych dnia z powodu zagęszczania moczu i większego stężenia tego białka zaczyna odkładać się w nerkach i to powoduje hiperechogeniczność w obrazie USG.USG jamy brzusznej, w trakcie, którego obrazuje się nerki jest najczęstszym badaniem wykonywanym u noworodków do zobrazowania nerek. Należy pamiętać, że obraz nerek noworodka znacznie różni się od obrazu nerek osoby dorosłej. Kora nerki jest bardziej hiperechogeniczna niż u dorosłych, a jej grubość jest mniejsza. Piramidy u noworodka są hipoechogeniczne względem kory. Dlatego u noworodków łatwo zauważyć, gdy stają się jaśniejsze (hiperechogeniczne). Należy pamiętać, że wzrost echogeniczności piramid może także świadczyć o patologii, zwłaszcza o zaburzeniach gospodarki wapniowo-fosforanowej. Do zróżnicowania ważny jest czas występowania zjawiska, stan kliniczny noworodka, szybkość ustępowania zmian. Zjawisko Tamm-Horsfalla pojawia się w pierwszych dniach życia i jest brak objawów klinicznych. Zwykle dotyczy zdrowych, urodzonych o czasie noworodków.
Wzrost wydzielania białka Tamm-Horsfalla w pierwszych dniach życia może być spowodowane jego ochronną funkcją na drogi moczowe. Białko to zwiększa aktywność limfocytów i stymuluje fagocytozę w miejscowej obronie przed patogenami dróg moczowych.
Zaskakujące jest to, że porównując dzieci z zespołem Tamm-Horsfalla i bez niego nie ma różnicy w stężeniu tego białka w moczu, oraz nie ma korelacji między stężeniem a obrazem piramid nerkowych w USG. Inne badania wskazują znowu na wyższe stężenie białka i kreatyniny u tych noworodków.
Literatura
- Tamm-Horsfall phenomenon in neonates Zjawisko Tamm-Horsfalla u noworodków Urszula Jędrasiak, Michał Brzewski , Maria Roszkowska-Blaim , Agnieszka Turzańska , Grażyna Wyględowska. Pol J Radiol, 2006; 71(2): 53-57