Gdy dochodzi do zaostrzenia nadczynności tarczycy, konsekwencje mogą być dramatyczne. Nie należy dopuszczać do takiego stanu, a nadczynność tarczycy trzeba leczyć. Przełom tarczycowy jest zazwyczaj wynikiem błędnego leczenia lub niewykrytej wcześniej nadczynności tarczycy. Jest to powikłanie rzadkie, ale bardzo niebezpieczne i zagrażające życiu.

Przełom tarczycowy – przyczyny

U pacjentów, u których nadczynność tarczycy jest nieleczona, a dodatkowo są w złym stanie ogólnym, np. w trakcie infekcji, może dojść do gwałtownego podniesienia poziomu hormonów tarczycy, co prowadzi do ciężkich zaburzeń metabolicznych, obarczonych ryzykiem śmierci. Przyczynami przełomu tarczycowego są dodatkowe czynniki towarzyszące nadczynności, należą do nich m.in.: zakażenia bakteryjne lub wirusowe, urazy i ciężkie oparzenia, hipoglikemia, kwasica ketonowa, przedawkowanie hormonów tarczycy, zator tętnicy płucnej, ciąża, stres.

Przełom tarczycowy może pojawić się również u osób, które nie leczyły się w ogóle z powodu chorób tarczycy, dolegliwość nie została zdiagnozowana, a osoby nie miały wyraźnych objawów nadczynności.

Przełom tarczycowy – objawy

Stan ten jest najgroźniejszym powikłaniem nadczynności. Objawy przełomu tarczycowego mogą nieco przypominać infekcję. Pojawia się wysoka gorączka, sięgająca nawet 39-41°C, wymioty, biegunka, silne pocenie, a wszystko to prowadzi do odwodnienia organizmu. Niebezpiecznym objawem jest tachykardia, powyżej 140 uderzeń serca na minutę. Inne typowe objawy przełomu tarczycowego to: zaburzenia świadomości, zaburzenia orientacji, niepokój, majaczenie, bezsenność, zaczerwienienie skóry, żółtaczka, drżenie ciała, osłabienie siły mięśniowej, niedociśnienie, śpiączka.

Wyróżniamy 3 okresy zaawansowania objawów:

  • Okres I – początek, objawy ogólne bez objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego,
  • Okres II – dołączenie się zaburzeń orientacji, objawów psychotycznych, otępienia, senności,
  • Okres III – śpiączka.


Pierwsza pomoc w przełomie tarczycowym

Choroba ta wymaga szybkiej interwencji lekarza, ponieważ zagraża życiu. Nawet 30-50% przypadków kończy się śmiercią. Pierwsza pomoc polega przede wszystkim na kontrolowaniu stanu chorego, zmniejszaniu temperatury (zimne okłady), zabezpieczeniu drożności dróg oddechowych i wezwaniu Zespołu Ratownictwa Medycznego (telefon alarmowy 999 lub 112).

Podczas oczekiwania na przyjazd ZRM, należy stale kontrolować stan chorego, a jeżeli dojdzie do utraty przytomności, postępować jak z osobą nieprzytomną: ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej (bezpiecznej) i co jakiś czas sprawdzać, czy oddycha.

Zapobieganie

Przy pełnoobjawowym przełomie tarczycowym powrót do zdrowia trwa bardzo długo i jest to stan mocno wyczerpujący dla organizmu. Dlatego bardzo ważne jest, aby dokonać wczesnego rozpoznania, a najlepiej nie dopuścić do rozwoju choroby. W tym celu ważne jest zdiagnozowanie nadczynności tarczycy i wdrożenie skutecznego leczenia u endokrynologa.

Przeczytaj też: wczesne objawy chorób tarczycy

W Centrum Medycznym Zdrowie Orawa w Jabłonce przeprowadzamy wczesne badania USG tarczycy .pozwalając na ocenę wielkości, położenia, echostruktury oraz ukrwienia tarczycy. Badanie to pozwala na wczesne wykrycie niepokojących zmian, dzięki czemu pacjent może szybciej trafić pod opiekę odpowiedniego specjalisty i uzyskać skuteczne leczenie.

Źródła:

  1. Barbara Jarząb, Ewa Płaczkiewicz-Jankowska, Nadczynność tarczycy, portal mp.pl dział interna (12.08.2019);
  2. Helena Jastrzębska,Przełom tarczycowy, Borgis - Postępy Nauk Medycznych 4/2006, s. 136-139
  3. Lewiński, Andrzej, Joanna Smyczyńska, and Maciej Hilczer. "Nadczynność i niedoczynność tarczycy-przyczyny, rozpoznawanie i leczenie." Przewodnik Lekarza/Guide for GPs 5.10 (2002): 52-62.